درباره ایران هر دقیقه تحت فشار قدرت‌ها هستم

به گزارش دولت بهار به نقل از نور نيوز، رافائل گروسي، مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي، طي مصاحبه اي با نشريه اشپيگل آلمان كه در تاريخ 9 مهر 1399 منتشر شد، به سوالات اين نشريه در مورد ايران، عربستان، و ساير موضوعات مرتبط پاسخ داد. بخش عمده اين مصاحبه به موضوع ايران اختصاص داشت.

متن اين گفتگو به شرح زير است:

ـ آيا فكر مي كنيد رهبران ايران تمايل به كسب بمب اتم دارند؟

من دقيقاً آنچه را كه اتفاق مي افتد رصد مي كنم، اما به عنوان يك بازرس نبايد در مورد نيت ها حدس بزنم. ما در آژانس بايد كاملاً دقيق، تسليم ناپذير و همچنين منصفانه عمل كنيم. و ما بايد هميشه هر احتمالي را در نظر بگيريم.

ـ افراد شما كشف كرده اند كه ايران در حال افزايش غني سازي اورانيوم است. چه مدت طول مي كشد تا اين كشور به اندازه كافي اورانيوم داراي درجه سلاح براي ساخت بمب اتمي داشته باشد؟

ما اين نوع تخمين هاي زماني را ارائه نمي كنيم. آنچه ما به دنبال آن هستيم، مقادير و سطوح غني سازي است. ما تشخيص داده ايم كه ايران امروز اورانيوم غني شده بيشتري نسبت به دو سال پيش دارد. از سوي ديگر، مقادير هنوز بسيار كمتر از سال 2015 است، زماني كه توافق با ايران حاصل شد.

ـ كارشناسان مستقل با استفاده از داده هاي آژانس به اين نتيجه رسيده اند كه ايران براي توليد اورانيوم مورد نياز براي بمب، فقط به سه ماه و نيم زمان نياز دارد. دولت ايالات متحده نيز هشدار داده است.

من به اين تحليل ها احترام مي گذارم، گرچه لزوماً با آن ها موافق نيستم. ما بايد مراقب باشيم، هيچ سوالي در اين مورد وجود ندارد. در نظر گرفتن اين نكته مهم است كه حتي اگر مقدار مورد نياز اورانيوم در اختيار داشته باشيد، به اين معني نيست كه مي توانيد بلافاصله سلاح اتمي بسازيد.

ـ شما در ماه آگوست به تهران سفر كرديد و با رئيس جمهور روحاني و ديگر مقامات عالي رتبه كشور گفتگو كرديد. حكومت، تمايل خود به بمب اتمي را انكار مي كند. اما چه دليل ديگري مي تواند براي گسترش برنامه هسته اي باشد؟

سخت است بگويم كه چه چيز ديگري مي خواهند. با اين حال آنچه كه من مي دانم و آن را در نظر مي گيرم، اين است كه طي دو دهه گذشته، ايران پيگيري قابل توجهي در فعاليت هسته اي خود نشان داده است.

ـ آيا همين موضوع، دليلي براي نگراني نيست؟

البته؛ اين فعاليت پس از امضاي توافق هسته اي كاهش يافت، اما هرگز كاملاً متوقف نشد. اين به هيچ وجه براي كشوري كه معاهده منع اشاعه سلاح هاي هسته اي را امضا كرده است، چيز غير معمولي نيست، البته به شرط آنكه ما فعاليت كنترلي خود را اعمال كنيم. برنامه هسته اي ايران بسيار پيچيده است و داراي يك نيروگاه هسته اي است كه قصد دارد آزمايشگاه هاي تحقيقاتي و تاسيسات غني سازي را براي آن گسترش دهد. به همين دليل است كه ما چنين رژيم بازرسي گسترده اي داريم. ما سال گذشته بيش از 400 بازرسي در ايران انجام داديم.

ـ شما چند بازرس در ايران داريد؟

تعداد آنها محرمانه است، ولي تيم ما در 365 روز سال در آنجا حضور دارد.

ـ در نتيجه سفر شما به ايران، دو سايت قديمي و تا حدودي تخريب شده كه ايران به آژانس اعلام نكرده بود، احتمالا بازرسي مي شوند. تهران آن را امتيازي "داوطلبانه" دانسته است، آيا اين كشور متعهد به انجام چنين كاري نيست؟

اين مربوط به معناشناسي سياسي است. اين تعهد وجود دارد، اما اگر رهبران ايران مجبور به انجام كاري شوند، با حساسيت عمل مي كنند.

ـ آيا شما اين را يك موفقيت شخصي مي دانيد كه اكنون بازرسان آژانس مي توانند كار خود را در آنجا انجام دهند؟

در هر صورت، فوق العاده مهم است. ايران به طور علني، صلاحيت قانوني ما را براي بازرسي از هر دو محل زير سال برده بود. اين مشكلي بود كه بايد حل مي شد. در غير اين صورت، كشور بعدي ممكن است به زودي بيايد و بگويد: آژانس عزيز، شما مي خواهيد چيزي را بررسي كنيد، اما ما قصد نداريم آن را به شما نشان دهيم.

ـ چرا مي خواهيد درباره چيزهايي كه ممكن است سال ها پيش اتفاق افتاده باشد، اينقدر بدانيد؟

مواد هسته اي مانند غذا تاريخ انقضا ندارند. با فرض اينكه شواهدي از اورانيوم بسيار غني شده پيدا كنيم، اين سوال را ايجاد مي كند كه اين مواد به كجا رفته اند؟

ـ توافقنامه هاي بين المللي كمتري به اندازه برجام، اينقدر مورد بحث و مجادله قرار گرفته اند. آيا اين توافق هم اكنون از بين نرفته است؟

توافق براي كشورهايي كه به آن پايبند هستند، بسيار زنده است. آلمان، فرانسه، انگليس، روسيه، چين و ايران به روشني اعلام كردند كه اين توافق نامه را بسيار مهم مي دانند. يك اختلاف وجود دارد، چرا كه سه كشور غربي ادعا مي كنند ايران آن را نقض مي كند. ايران نيز به نوبه خود از نقض طرف مقابل شكايت دارد. هيچ كس كاري نمي كند. هر كس مي خواهد ما به بازرسي ها ادامه دهيم. اين مرا به ياد رقص هاي پانتوميم در تئاتر كابوكي مي اندازد.

ـ گزارش هاي خود شما بيان مي دارد كه ايراني ها به وضوح، مفاد توافق را نقض مي كنند.

اين مانند اتومبيلي است كه در منطقه بدون مجوز پارك شده است. من يك قبض جريمه را روي شيشه جلو گذاشتم، و قبض هاي ديگر نيز پشت هم صادر مي كنم. سپس مالك مي گويد: ادامه بده، من مجاز هستم اينجا پارك كنم.

ـ شما جوري آن را عنوان مي داريد كه انگار يك شوخي مي باشد، اما در واقع مي توانيد با قدرت و علنا از آن شكايت كنيد. آيا شما نسبت به ايراني ها خيلي نرم نيستيد؟

ما طرف توافق نيستيم، ما فقط مامور بازرسي هستيم. اين به ديگران بستگي دارد كه از يافته هاي ما نتيجه بگيرند.

ـ آيا از سوي قدرت هاي بزرگ جهاني احساس فشار مي كنيد؟

هر دقيقه و هر روز آن را احساس مي كنم. اين باد از هر طرف مي وزد. وقتي يك قدرت بزرگ، عضلات خود را نشان مي دهد و يا تهديدهاي مبهمي ايجاد مي كند، چگونه بايد رفتار كنم؟ من خيلي دقيق به اين فكر كرده ام. من با آن مبارزه نمي كنم و نااميد هم نمي شوم. كشورها نماينده منافع ملي خود هستند. مي توانم از عهده آن بر آيم.

ـ رئيس جمهور تركيه و وليعهد سعودي با صداي بلند در مورد دستيابي به سلاح هاي هسته اي فكر مي كنند. آيا شما نگران هستيد؟

من با برداشت شما موافق نيستم. آنچه من در مورد آنها مي دانم، صرفا اظهارات سياسي است، كه البته دلگرم كننده نبوده است. به طور مشخص، ما نگران اين سوال هستيم كه آيا اين كشورها به تعهدات خود تحت معاهده منع گسترش سلاح هاي هسته اي عمل مي كنند؟ و من چيزي را نمي بينم كه نقض قانون را نشان دهد.

ـ شما از برنامه هاي عربستان سعودي براي ساخت نيروگاه هسته اي بسيار استقبال كرده ايد، كه احتمالا امكان دارد روزي اورانيوم با درجه سلاح توليد كند.

همه كشورهايي كه معاهده منع گسترش سلاح هاي هسته اي را امضا كرده اند، حق استفاده از انرژي هسته اي براي اهداف صلح آميز را دارند. اگر ما براي اين امر پشتيباني فني ارائه دهيم، اين كنترل ما را تقويت مي كند و هيچ ارتباطي با توسعه توليد سلاح ندارد.

ـ تصميم آلمان به كنار گذاشتن برق هسته اي اشتباه بود؟

من هرگز نمي گويم اشتباه بود. ما با مقامات آلمان بسيار خوب كار مي كنيم. اما آنچه آلماني ها انجام مي دهند، در جهان بي نظير است. آرزو مي كنم كه آنها به مشكلي بر نخورند.