بنزین احمدی‌نژاد، راه برون‌رفت از تحریم!
به گزارش دولت بهار، طبق آخرین گزارش‌های گمرک جمهوری اسلامی ایران، بنزین در صدر کالاهای صادراتی کشور در ۶ماه نخست سال جاری است.
رئیس کل گمرک در تشریح مهم‌ترین اقلام صادراتی کشور طی نیمه نخست سال جاری گفت: بنزین همچنان در صدر کالاهای صادراتی کشور در نیمه نخست امسال قرار دارد و پلی‌اتیلن، گرید فیلم، متانول و اوره بعد از بنزین 4 قلم نخست کالای صادراتی کشور بوده است.
کمتر از 15 سال پیش بود که کشور نیازمند واردات گسترده سوخت بود. طبق آمارهای شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، واردات بنزین در سال 85 به رقمی بالغ بر 27.5 میلیون لیتر در روز رسیده بود. این در حالی بود که کل مصرف بنزین در آن سال معادل 73.6 میلیون لیتر در روز بود. به بیان دیگر بیش از 37 درصد کل حجم بنزین مصرفی در کشور از محل واردات تامین می‌شد. این موضوع علاوه بر هدررفت بخش زیادی از منابع ارزی، کشور را در معرض خطر تحریم بنزین قرار داده بود. تهدید تحریم واردات بنزین به حدی بود که در بحبوحه مذاکرات هسته‌ای دولت اصلاحات، بحث تحریم بنزین ایران در کنگره آمریکا به طور جدی مطرح شد.
عمق بحران سوخت کشور در آن سال‌ها آنجا بود که بنزین تولیدی در کشور هم بدون اختلاط با بنزین وارداتی قابل مصرف نبود. یعنی 46 میلیون لیتر بنزین تولیدی در کشور به دلیل کیفیت بسیار پایین، قابل مصرف به عنوان فرآورده نهایی نبود.
در آن زمان برای حل این مسأله، محصول تولیدی کشور را با بنزین وارداتی مخلوط کرده و در نهایت آن را به شبکه توزیع سوخت تزریق می‌کردند. این یعنی با عملی شدن تحریم بنزین و وارد نشدن بنزین به کشور، بنزین تولیدی در داخل هم قابل استفاده نبوده و کشور با بحران سوخت مواجه می‌شد.
در چنین شرایطی دولت نهم آغاز به کار کرد و برای دور کردن تهدید تحریم بنزین، چند برنامه مختلف را تدوین و اجرا کرد. کنترل مصرف بنزین از طریق سهمیه‌بندی، توسعه سوخت CNG به عنوان سوخت جایگزین بنزین با هدف کاهش وابستگی به بنزین و همچنین افزایش تولید بنزین در کشور از طریق ساخت پالایشگاه مهم‌ترین رئوس برنامه‌های دولت‌های نهم و دهم برای حل بحران سوخت بود. اجرای طرح سهمیه‌بندی و توسعه سوخت CNG باعث شد مصرف بنزین از 73.6 میلیون لیتر در سال 85 به رقم 68.4 میلیون لیتر در سال 92 کاهش یابد. علاوه بر این دولت قبل به‌رغم کارشکنی‌های پیمانکاران خارجی در ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، تمام تلاش خود را برای تکمیل این پروژه و خودکفا شدن در تولید بنزین انجام داد.
در نهایت تکمیل این پروژه با تغییر دولت دچار وقفه شد تا جایی که با وجود پیشرفت حدود 70 درصدی این پروژه تا مرداد 92، در نهایت سال 97 به بهره‌برداری رسید تا کشور بالاخره در تامین بنزین خودکفا شود.
مسیر ایران برای تبدیل از یک کشور وابسته به واردات به یک صادرکننده سوخت، با فرازونشیب زیادی همراه بود.
پس از آغاز به کار دولت یازدهم، تخریب دستاوردها و اقدامات دولت قبل در دستور کار تمام دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های دولت قرار گرفت. حوزه نفت و گاز هم یکی از این موارد بود. بیژن زنگنه بلافاصله پس از آغاز به کار اقدام به نفی دستاوردهای دولت قبل و تخریب آنها کرد.
در همین راستا یکی از اقدامات دولت، حذف سهمیه‌بندی و لغو الزام استفاده از کارت سوخت شخصی برای سوختگیری بود. این اقدام باعث رشد فزاینده مصرف بنزین در کشور شد تا جایی که کشور در آستانه بازگشت به دوران واردات بنزین قرار گرفت.
همچنین تاخیر دولت در تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، میلیاردها دلار ارز کشور را مصروف واردات بنزین کرد. اعتقاد زنگنه به عدم ساخت پالایشگاه به بهانه به‌صرفه نبودن، کشور را تا پیش از آغاز به کار دولت نهم به واردکننده عمده بنزین تبدیل کرده و در معرض تحریم بنزین و بحران سوخت قرار داد. با این حال پس از افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس و خودکفایی کشور در تامین سوخت و تبدیل ایران به صادرکننده این فرآورده، وی با تغییر موضعی آشکار، خود را حامی پالایشگاه‌سازی معرفی کرد. با این حال هر از گاهی وی مخالفت خود با ساخت پالایشگاه را علنی می‌کند.
در آخرین مورد، وی با اشاره به انتقادات درباره عدم ساخت پالایشگاه در دوره وزارت خود گفت: با توسعه فازهای پارس‌جنوبی ما میزان تولید گاز در کشور را از روزانه 280 میلیون به 700 میلیون مترمکعب رساندیم. این میزان تولید و گازرسانی به روستاها باعث صرفه‌جویی در مصرف فرآورده شد. با این اقدام انگار ما توانسته‌ایم 2.6 میلیون بشکه نفت را در 10 پالایشگاه 260 هزار بشکه‌ای پالایش کنیم و این اقدام خوبی بود که انجام شد؛ چرا که لازم نبود با احداث 10 پالایشگاه با این ظرفیت تمام کشور را به به کثافت و آلودگی بکشیم!
در حالی که نفت براحتی تحریم می‌شود، بنزین براحتی صادر شده و درآمد ارزی آن اقتصاد ایران را از عمیق‌تر شدن بحران ارزی نجات می‌دهد.
* وطن امروز
نظرات