پایه پولی ۵.۴ درصد زیاد شد

به گزارش اکوفارس به نقل از تسنیم، پایه پولی مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر نقدینگی کل کشور است و مستقیما بر نرخ تورم تاثیر می‌گذارد. تورم بالای سه ماه نخست سال جاری نیز متاثر از این افزایش پایه پولی و نقدینگی بوده است.

افزایش پایه پولی به معنای سوءمدیریت دولت در انضباط مالی و پولی است؛ یعنی دولت کسری خود را با افزایش پایه پولی تأمین می‌کند که موجب افزایش نقدینگی و متعاقباً تورم می‌شود و این استدلال در دولت روحانی بارها برای انتقاد از عملکرد دولت‌های نهم و دهم در زمینه افزایش پایه پولی استفاده شده است.

پایه پولی به معنای پول پرقدرت و تورم‌زا است که توسط بانک مرکزی از طریق خلق اعتبار یا چاپ اسکناس صورت می‌گیرد. اجزای پایه پولی عبارتند از: خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی و خالص سایر موارد.

طبق گزارش فصلی اقتصاد ایران که از سوی مرکز آمار در تابستان 99 منتشر شده جمع کل پایه پولی برابر 3720.6 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به پایان سال 1398، رشد 5.4درصدی داشته است.

خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی نیز در فصل دوم امسال، 3631.8 هزار میلیارد ریال بود که رشد 4.5 درصدی را به ثبت رساند به نحوی که در سال 98 این میزان 3475.7 هزار میلیارد ریال بود.

گفتنی است، همانطور که آمار رسمی مرکز آمار نیز نشان می دهد، رشد ذخایر خارجی و اثر آن در افزایش پایه پولی عمدتا به دلیل استقراض از بانک مرکزی به شیوه جدید است و آن استفاده از منابع صندوق توسعه ملی است. در این روش، بانک مرکزی به دلیل استفاده دولت از منابع صندوق توسعه ملی، بدون اینکه منابع ارزی در اختیار داشته باشد، منابع جدید پولی را در اختیار دولت قرار می‌دهد.

 بنابراین چاپ پول فعلاًٌ از بخش رشد ذخایر خارجی بانک مرکزی است. با توجه به اینکه بانک مرکزی به منابع ارزی صندوق توسعه ملی دسترسی ندارد، در نتیجه نمی‌تواند به شکل گذشته در بازار مداخله کرده و در نتیجه نقش تعادلی خود را در بازار ارز مانند گذشته ایفا کند.

در بخش دیگر از گزارش فصلی مرکز آمار آمده است: خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی 172.7 هزار میلیارد ریال بود که در مقایسه با سال 98 با رشد 10.5 درصدی مواجه شد. بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در سال 98 حدود 156.3 هزار میلیارد ریال بود.

میزان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نیز در تابستان 99 رقم 1291.9 هزار میلیارد ریالی بود که این رقم در پایان سال 98 حدود 1107 هزار میلیارد ریالی ثبت شده بود. ضمن اینکه این میزان در فصل دوم سال به نسبت سال 98 رشد 16.7 درصدی داشت.

همچنین در بخش پایه پولی بر حسب مصارف نیز میزان پایه پولی 3720.6 هزار میلیارد ریال ثبت شد که 5.4درصد به نسبت سال 98 افزایش داشت. این رقم در تابستان سال گذشته 2951.2 هزار میلیارد ریال بود.

براساس گزارش مرکز آمار، در فصل تابستان امسال سپرده‌های قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی 2775.6 هزار میلیارد ریال و سپرده‌های دیداری بانک‌ها نزد بانک مرکزی 246.9 هزار میلیارد ریال ثبت شد که به ترتیب رشد 6.6 درصدی و 11.0 درصدی را رقم زدند.

همچنین براساس این گزارش ضریب فزاینده نقدینگی تابستان 99 به 7.78 رسیده است که این عدد در مدت مشابه سال گذشته 7.21 بود.