از افشای ضمائم پنهان توافقنامه دوحه تا تروریست پروری آمریکا
اظهارات جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در مورد همکاری آن کشور با گروه طالبان برای مبارزه با القاعده، با واکنش های گسترده سیاست مداران و شهروندان افغانستان مواجه شده است. شهروندان افغانستان و گروه طالبان، تعابیر متفاوتی از این اظهارات ارائه کرده اند.
به گزارش دولت بهار به نقل از شفقنا افغانستان، جو بایدن، روز جمعه در پایان یک کنفرانس خبری در کاخ سفید در پاسخ به سئوالی در مورد خروج آشفته آن کشور از افغانستان گفت:
«نه، نه، همه چیز در حالی بازیابی است. به یاد دارید که من در مورد افغانستان چه گفته بودم؟ من گفته بودم که القاعده در افغانستان نخواهد بود، من گفته بودم که آنان در آن‌جا نخواهند بود. من گفته بودم که طالبان به ما کمک می‌کنند. حالا چه می‌شود؟چه اتفاقی در حال رخ‌دادن است؟ روزنامه‌ها را بخوانید، حق با من بود.»
این اظهارات در حالی مطرح شد که در همان روز وزارت خارجه امریکا با نشر بخش هایی از یک گزارش محرمانه در مورد خروج از افغانستان را منتشر کرد که در آن به شدت از «اشتباهات» و «ناکامی های» اداره باید در مدیریت روند تخلیه از افغانستان، انتقاد شده است.
بایدن به سئوال یک خبرنگار در این مورد، بدون اینکه اشاره به این گزارش بکند، از همکاری آن کشور با طالبان برای مبارزه با القاعده پرده برداشت.
وزارت خارجه طالبان با نشر بیانیه ای، از این اظهارات استقبال کرده است و آن را «به منزله اعتراف به واقعیت» تعبیر کرده است.
اما شهروندان و شماری از چهره های سیاسی افغانستان، از این گزارش تعبیر و برداشت متفاوتی دارند.
«واگنر آمریکا در منطقه»
یکی از اولین کسانی به اظهارات جو بایدن در مورد همکاری آن کشور با گروه طالبان واکنش نشان داد، رحمت الله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان بود.
آقای نبیل با همرسانی ویدیویی اظهارات رئیس جمهور آمریکا در تویتر، نوشت که طالبان «گروه واگنر آمریکا در منطقه است.»
رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان در این تویت نوشت که «رئیس جمهور بایدن با افشای ضمائم پنهان توافق نامه دوحه، افشاگری اساسی کرد و ماهیت واقعی طالبان به عنوان گروه واگنر امریکا در منطقه را روشن کرد.»
آمریکا و طالبان در بیست و نهم فوریه سال 2020 میلادی در دوحه قطر توافقنامه ای را امضا کردند که زمینه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را فراهم کرد.
متن اصلی این توافقنامه در آن زمان منتشر و همگانی شد، اما گفته می شود که این توافقنامه دارای ضمائم متعدد است که پنهان مانده است و دولت آمریکا تا اکنون جلو نشر و همگانی سازی آن را گرفته است.
به باور رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، همکاری آمریکا با طالبان برای مبارزه با القاعده، بخشی از ضمائم پنهان این توافقنامه است که برای اولین از سوی جو بایدن افشا شد.
این اظهارات در حالی صورت گرفته است که آمریکا در ماه جنوری سال 2022 در یک حمله هوایی که با استفاده از طیاره بدون سرنشین صورت گرفت، ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده را در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری افغانستان و در منطقه سبز کابل کشت.
در آن زمان گزارش های منتشر کرد که افرادی از اعضای ارشد طالبان برای افشای محل زندگی رهبر شبکه القاعده با آمریکا معامله کرده اند.
گروه طالبان تاکنون به حضور رهبر القاعده در منطقه وزیر اکبر خان کابل اعتراف نکرده اند و همواره می گویند که هنوز در حال تحقیق در این مورد هستند.
«گروه نیابتی و مزد بگیر»
فضل احمد معنوی، وزیر دادگستری حکومت پیشین افغانستان نیز به اظهارات اخیر جو بایدن واکنش نشان داده و طالبان را «گروه نیابتی»، «مزدور» و «مزدبگیر» خوانده است.
آقای معنوی که از اعضای ارشد جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود است، در تویتی نوشته است که «مزدور مزدور است. مهم نیست مزدور کشور همسایه یا آمریکا[باشد].»
او افزوده که «طالب گروه نیابتی و مزد‌بگیری است که برای پول و قدرت آماده انجام وظیفه به هرکسی است.»
وزیر دادگستری پیشین افغانستان تأکید کرده است «اظهارات بایدن باید مشکل عدهٔ را حل کرده باشد؛ طالب گروه ظالمی‌ست تشنه قدرت وثروت بی‌هیچ تعلقی به دین. با پایان ماموریت وجودشان هم پایان می‌یابد.»
آقای معنوی چندی پیش نیز از طالبان انتقاد کرده بود و گفته بود که «داعیه دروغین دینداری و شریعت مداری طالب پایان یافته. حالا به فاز قوم پناه برده اند تا از احساسات قوم برای بقای سلطه ظالمانه خود استفاده کنند. اما دیگر نقاب از چهره طالب برافتاده. به زودی مردم افغانستان برای برچیدن بساط‌شان متحد خواهند شد.»
«غلام حلقه به گوش سیا»
شماری از شهروندان افغانستان گفته اند که اظهارات جو بایدن مبنی بر همکاری طالبان با آن کشور برای مبارزه با القاعده، نشان می دهد که این گروه «غلام حلقه به گوش استخبارات» آمریکا است.
جواد ناجی، از روزنامه نگاران برجسته افغانستان نوشته است که «جو بایدن حالا افشا کرد که طالبان غلام حلقه به گوش استخبارات آمریکاست. توافقنامه دوحه سند اربابی آمریکا و بردگی طالبان است. طالبان بسیار ارزانتر از جمهوریت سه نفره برای آمریکا کار می‌کند.جهاد دروغ بود و طالبان برای کسب قدرت هزاران نفر را کشت.»
اسماعیل میاخیل، رئیس پیشین رادیو و تلویزیون ملی افغانستان نیز در تویتی نوشته است که «حالا فهمیده شد که بازگشت دوباره طالبان به قدرت، نصرت الهی نبود، نصرت آمریکایی بود.»
او افزوده که «اظهارات بایدن در مورد به خدمت گرفتن طالبان برای کشتن القاعده، خبر مهمی است. من متعقدم که اسناد محرمانه دوحه بین طالبان مزدور و آمریکا به روزی منتشر خواهد شد. روز حساب به زودی فرا خواهد رسید.»
نقیب الله فایق، والی پیشین استان فاریاب در شمال افغانستان گفته است که «کلانترین[بزرگترین] شعار طالبان جنگ در مقابل اشغال افغانستان توسط امریکا بود. با بى شرمى دیگران را طعنه می دادند که با عساکر کافر امریکایى چرا عکس گرفتید. جوبایدن فاش کرد که بزرگترین مزدور شان در منطقه طالبان است اگر معامله امریکا نمی بود، یک قدم در مقابل سربازان کشور پیش آمده نمى توانستید.»
«تروریست پروری آمریکا»
نور رحمان اخلاقی، وزیر پیشین امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان، اظهارات جو بایدن را در رابطه با همکاری آن کشور و طالبان در مبارزه با القاعده، «تروریست پروری آمریکا» دانسته است.
آقای اخلاقی در تویتر خود نوشته است که «تروریست پروری قدرتمندترین حامی دموکراسی و حقوق بشر شرمناک است.»
او افزوده که «اظهارات آقای بایدن تایید می‌کند که امریکا آگاهانه افغانستان را به طالبان سپرده است. به این اساس آن کشور در برابر تمامی جنایاتی که پس از سپردن افغانستان به یک گروه تروریستی صورت گرفته است، باید خود را مسئول بداند.»
پیش از این نیز سیاست مداران و شهروندان افغانستان آمریکا را به «معامله» با گروه طالبان بر سر سرنوشت مردم این کشور متهم کرده بودند.
شهروندان افغانستان می گویند که معامله آمریکا باعث شد که طالبان بار دیگر قدرت را در این کشور به دست گیرند و سیستمی از ستم و تبعیض علیه مردم بنا کنند.
بسیاری از شهروندان افغانستان به این باور هستند که آمریکا در جنایاتی که گروه طالبان علیه مردم افغانستان انجام می دهد، شریک هستند و باید برای فراهم کردن زمینه بازگشت این گروه به قدرت، پاسخگو باشد.
نظرات